Hoe werkt de biologische klok bij kinderen?

Wat is de biologische klok?

De biologische klok is een intern mechanisme dat het circadiaanse ritme bestuurt. Het bekendste voorbeeld van een circadiaans ritme is het dag-en-nachtritme. Maar wist je dat alle belangrijke processen in ons lichaam een circadiaans ritme hebben? Voorbeelden hiervan zijn de temperatuur van ons lichaam, de hormoonafscheiding, de hartslag en de bloeddruk. De biologische klok klinkt als ‘één klok’, maar bestaat uit een groep verschillende klokken die allerlei processen in het lichaam regelen. In de hersenen, net achter de oogzenuwen, bevindt zich de hoofdklok. Deze hoofdklok coördineert alle lichaamsklokken zodat ze met elkaar gelijklopen.

Baby’s worden niet geboren met een biologische klok. Rond de 6 tot 8 weken begint de ontwikkeling van de biologische klok en die duurt tot ongeveer 4 maanden. In deze fase kun je als ouders veel doen om de biologische klok te helpen en om een passend dag- en nachtritme te vinden die dus matcht bij de biologische klok.

Lees ook: Slaapritueel: hoe breng je je kind naar bed?

Invloed op de biologische klok

De biologische klok wordt beïnvloed door verschillende externe factoren. De bekendste externe factor is zonlicht. Als de zon opkomt worden we wakker en als het ’s avonds donker wordt, worden we slaperig. Ook voeding, beweging en sociale interactie zijn externe factoren die een sterk effect hebben op onze biologische klok. Deze factoren samen bepalen het dag- en nachtritme. Op deze externe factoren kun jij als ouder invloed uitoefenen.

Door ervoor te zorgen dat deze externe factoren overdag anders zijn dan ’s nachts, leer je een baby het verschil kennen tussen momenten van slapen en niet-slapen en dus het verschil tussen dag en nacht:

• Eten en drinken Probeer een routine te vinden waarbij je baby overdag duidelijk meer voeding krijgt dan ’s nachts.
• Sociale interactie Probeer een duidelijk verschil aan te brengen tussen dag en nacht door overdag te zorgen voor genoeg geluiden en tegen je baby te praten. Probeer geluiden in de nacht te voorkomen. Praat ’s nachts zo weinig mogelijk met je baby. Dit zijn factoren die de slaap van je baby kunnen verstoren. Wanneer er overdag meer voeding wordt gegeven dan ’s nachts is het meestal niet meer nodig om de luier ’s nachts te verschonen. Het verstoort wellicht meer de slaap dan dat het wat oplevert.
• Donker en licht De biologische klok is van nature zo geregeld dat wanneer het zonlicht doorkomt, de mens ontwaakt. Licht kan ervoor zorgen dat je minder makkelijk slaapt en donker kan de slaap juist makkelijker maken. Dit geldt voor volwassenen én kinderen. Laat je baby daarom ook overdag zo veel mogelijk in het donker slapen. Dit werkt goed voor de slaap en donker kan bovendien een fijne associatie zijn met slapen. Ga overdag veel naar buiten met je baby. Zonlicht helpt de biologische klok te resetten.

Heb je hulp nodig bij het ontwikkelen van een slaapritme? Overweeg dan eens om een kinderslaapcoach in te schakelen.