Te vroeg wakker worden, hoe kan dat?

Te vroeg wakker worden en slaapfases

Verschillende slaapfases wisselen elkaar gedurende de nacht af. Dat betekent dat je het ene moment in de nacht gemakkelijker wakker kan worden dan het andere. Als je bijvoorbeeld heel diep slaapt, word je niet zo snel wakker. Terwijl je tijdens de droomslaap en de lichte slaap juist al bij een klein geluidje wakker kan worden.  De eerste 4,5 tot 5 uur van je slaap vindt de meeste diepe slaap plaats. Tijdens het laatste deel van de nacht is er juist sprake van meer droomslaap en lichte slaap. Daardoor word je in de tweede helft van de nacht gemakkelijker wakker. 

Vroeg wakker worden door stress

Waarom is het dan zo, dat je het ene moment tijdens dit deel van de nacht of ochtend wél heel vroeg wakker wordt en het andere moment niet? Dat kan te maken hebben met hoe gespannen je bent. Als er meer stress is, zal je lichaam onbewust meer controle willen hebben tijdens de nacht of vroege ochtend, of alles veilig is. Een gestresst lichaam is nou eenmaal waakzamer. In dat geval kan het helpen om overdag voldoende rust in te plannen en anderhalf uur voor je naar bed gaat de dag goed af te bouwen. Ontspan bijvoorbeeld met het lezen van een boek. 

Altijd vroeg wakker? Ga eens wat later naar bed

Een andere reden van te vroeg wakker worden kan zijn dat je te vroeg naar bed gaat. Soms heb je de neiging om erg vroeg naar bed te gaan omdat je moe bent. Dit kan als gevolg hebben dat je eigenlijk al vrij vroeg in de ochtend "uitgeslapen" bent. Probeer dan ook goed te kijken of je niet té vroeg naar bed gaat. Grote kans dat het opschuiven van je bedtijd helpt om 's ochtends langer te slapen.

Vroeg wakker worden en de overgang

Ook hormonale veranderingen zoals de overgang bij vrouwen kunnen ervoor zorgen dat je te vroeg wakker wordt. Dit komt doordat je lichaam tijdens de overgang minder van de hormonen progesteron en oestrogeen aanmaakt. Dé hormonen die er op natuurlijke wijze voor zorgen dat je slaperig wordt en dieper slaapt.

Ochtendmensen zijn vaker te vroeg wakker

Natuurlijk kan het ook gewoon zo zijn dat jij van nature een echt ochtendmens bent. Jouw biologische klok staat dan zo afgesteld dat je vroeg in de avond al slaperig bent en in de ochtend al heel vroeg de prikkel krijgt om wakker te worden. Dat hoeft op zich geen probleem te zijn, maar soms kun je hier last van hebben. Bijvoorbeeld omdat je hierdoor 's avonds minder goed je sociale activiteiten kunt plannen. In dat geval kan het soms helpen om in de late namiddag of vroege avond gebruik te maken van voldoende omgevingslicht. Licht zorgt er namelijk voor dat ons slaaphormoon (melatonine) minder goed opgebouwd wordt.

Te vroeg wakker worden tips

Te vroeg wakker worden kan dus verschillende oorzaken hebben. Hieronder geven we je 5 tips die je helpen bij het te vroeg wakker worden:

·       Kijk niet hoe laat het is

Word je wakker? Kijk dan niet op de klok. Zo weet je niet hoe laat het is en dat kan zomaar een hoop frustratie schelen.

·       Schrijf je piekergedachten op

Maak voordat je gaat slapen een lijstje van je piekergedachten. Zo laat je deze gedachten los en hoef jij hier in bed niet meer aan te denken.

·       Drink ’s avonds niet te veel

Heel veel water of thee drinken kan ervoor zorgen dat je er in de nacht of vroege ochtend uit moet om te plassen. Een extra factor die het lastiger maakt om erna weer in slaap te vallen.

·       Vermijd omgevingsgeluiden

Oordopjes helpen bijvoorbeeld goed tegen geluiden in je omgeving zoals verkeer dat buiten op gang komt of het gesnurk van je partner.

·       Zorg voor een donkere slaapkamer

Verduistering zorgt ervoor dat je (zeker in de zomer) niet onnodig vroeg wakker wordt door te veel licht. Een slaapmasker kan hier natuurlijk ook goed bij helpen.

Onderzoek eens wat bij jou de reden is waardoor je vroeg wakker bent. Herken jij jezelf in een van deze bovenstaande situaties?

Wil jij meer weten over hoe je beter kunt slapen? Meld je dan aan voor het webinar 'Beter Slapen' onder leiding van Merijn van de Laar. 

Schrijf je in