Wat is de functie van dromen?
15 februari 2023 (Laatst gewijzigd 20 september 2024)
Leestijd: 3 minuten
Misschien ken je het wel: je wordt wakker uit een bizarre droom waarin je werd achtervolgd of aan het vliegen was. Soms kun je zelfs badend in het zweet wakker worden van een spannende of enge droom. Wat zijn dromen eigenlijk en waarom heb je ze?
Wat is een droom?
Net als iedereen droom jij ook. Meestal kunnen we onze dromen niet meer herinneren, maar toch droom jij gemiddeld zo’n twee uur per nacht. Niet twee uur achter elkaar, maar deze tijd is verdeeld over ongeveer 5 tot 7 dromen. Deze duren gemiddeld tussen de 5 en 45 minuten. Dat betekent dat jij maar liefst 2000 dromen per jaar hebt! Een droom is letterlijk een reeks aan beelden, gevoelens en geluiden die iemand beleeft in zijn of haar slaap.
Slaapfase: droomslaap
Tijdens je slaap doorloop je verschillende fases waaronder de diepe slaap, de lichte slaap en de droomslaap. Die droomslaap wordt ook wel REM-slaap genoemd. REM staat voor ‘Rapid Eye movement’. Dat verwijst naar de snelle oogbewegingen die je hebt tijdens de droomslaap. Tijdens de REM-slaap ontspannen je spieren in de ledematen zich en dat is maar goed ook: anders zou je alle dingen die je droomt ook daadwerkelijk uitvoeren. Dat zou natuurlijk gevaarlijke situaties op kunnen leveren. Stel je voor dat je droomt dat er een inbreker in huis rondloopt dan zou je jezelf of een ander misschien wel in je slaap kunnen bezeren zonder die verslapte spieren.
Waarom herinner je je niet al je dromen?
Vaak kun je, als je wakker wordt, je droom even herinneren en kort daarna niet meer. Dat heeft te maken met het feit dat er dan een stofje in het voorste deel van je brein heel erg weinig aanwezig is: noradrenaline. Dit stofje zorgt ervoor dat je dingen goed in je geheugen kan opslaan. Een tekort van dit stofje zorgt ervoor dat je je droom vrij snel weer vergeet.
De functie van dromen: een mysterie of niet?
De reden waarom we dromen is lang een mysterie geweest. In het oude Egypte werden de droombelevingen gezien als voorspellingen van de toekomst en werd er een magische waarde aan toegekend. En Freud, een Oostenrijkse psychiater zag in zijn boek “traumdeutung” dromen vaak als boodschappen uit ons onderbewuste.
Dromen om te oefenen met gevaarlijke situaties
Een recentere theorie gaat ervan uit dat we tijdens onze dromen oefenen met gevaarlijke situaties, waardoor we daar overdag beter mee om kunnen gaan. Het dromen dat je achtervolgd wordt door enge beesten, zou ervoor zorgen dat als je in het dagelijkse leven moet vluchten, sneller kan reageren. Het lastige is natuurlijk dat deze theorie moeilijk te toetsen is. Een ander punt is dat we natuurlijk niet in iedere droom oefenen met gevaarlijke situaties.
Dromen als emotionele verwerking
Een andere belangrijke verklaring is dat dromen erg belangrijk is voor je emotioneel geheugen en emotionele verwerking. Tijdens het dromen vindt er volgens deze theorie een soort ‘sorteerproces’ plaats. Hierbij worden herinneringen die belangrijk zijn voor je overleving en die je emotioneel raken, extra goed opgeslagen in je geheugen. Heb je dus iets indrukwekkends meegemaakt? Het kan dan zomaar zo zijn dat je de periode erna veel en intensief gaat dromen. Het dromen zorgt er volgens deze tweede theorie letterlijk voor dat je emotionele gebeurtenissen beter kan verwerken.
Waarom je precies droomt, is dus nog steeds een raadsel. Alhoewel er de laatste jaren steeds meer bewijs wordt gevonden voor de tweede verklaring. Oftewel: dromen is verwerken!