Winterslaap

Uitslapen en slank wakker worden

In plaats van na de kerstvakantie weer in de hoogste versnelling aan de slag te gaan, kun je je – net als de egel en de schildpad - terugtrekken in je knusse huisje met de thermostaat op 23 graden. Je houdt je energie vast en spaart je krachten voor warmere tijden. Wat je je wel moet realiseren, is dat je al die tijd niet eet. Maar ach, je verbruikt natuurlijk ook bar weinig brandstof. En dat beetje brandstof dat je wel verbruikt, haal je uit je vetlaagje. Samengevat is de winterslaap dus eindeloos uitslapen om over een paar maanden weer slank en uitgerust in de startblokken te staan. Klinkt niet verkeerd, toch?

Zo doen dieren het

Veel dieren doen het elke winter. Een aantal dagen, enkele weken of zelfs maanden. De winterslaap is een staat van continue lage lichaamstemperatuur waarin dieren niet of zelden bewegen. Het dier kan tijdens de koude maanden overleven, omdat hij geen energie hoeft te besteden aan beweging en het zoeken van etenswaren, die erg moeilijk te vinden zijn. Door in winterslaap te gaan, houdt het beest zijn energie juist vast. 

Alles op een laag pitje

De stofwisseling vertraagt enorm tijdens de winterslaap. Dit wordt bereikt door de verlaging van de lichaamstemperatuur, het ademhalingsritme en het hartritme. Voordat ze in winterslaap gaan, eten de meeste soorten dieren grote hoeveelheden voedsel en door gebruik te maken van deze vetreserves, kan het dier het langere tijd uithouden. Voorbeelden van dieren die een winterslaap houden, zijn vleermuizen, regenwormen, slangen en amfibieën. Een winterslaap kan zowel boven als onder water gehouden worden en sommige dieren verkeren in de zomer in een vergelijkbare staat, verrassend genoeg ook wel zomerslaap genoemd. 

Winterrust

Van beren wordt onterecht gedacht dat ze een winterslaap houden. Het gaat hierbij echter om een winterrust. De hartslag vertraagt wel, maar de lichaamstemperatuur blijft vrij constant. Een beer kan dan ook gemakkelijk wakker worden gemaakt. Andere niet-winterslapers die ten onrechte als zodanig worden aangezien, zijn de das en de wasbeer.  

Terug naar ons mensen 

Aangezien wij het hele jaar door meer dan genoeg eten kunnen vinden en onze kerstpakketten onze voorraadkast weer hebben aangevuld, hebben wij geen evolutionair voordeel bij de winterslaap. Het lijkt ons van Beter Bed echter geheel onschadelijk om alles tijdelijk iets rustiger aan te doen. Geef gewoon toe aan je behoefte om iets meer te slapen en geniet van de lange avonden, je warme dekentje op de bank, je pyjama en je warme dekbed. Relax. Droom. Over de volgende lente bijvoorbeeld…