4 juli 2022 (Laatst gewijzigd 26 juni 2024)
Leestijd: 4 minuten
Wat doe jij als je wel wat creativiteit kunt gebruiken? Komen jouw briljantste ideeën vaak in het holst van de nacht of trek je je liever terug in een hutje op de hei? Creativiteit ontstaat bij iedereen op een andere manier. Of toch niet? Er schijnt namelijk één simpele manier te zijn waarmee we allemaal supercreatief worden: een powernap doen. Klinkt goed! Hoe het precies zit met slapen en creativiteit, lees je in dit blogartikel.
Wil jij weten wanneer zangeres en supermama Shary-An op haar creatiefst is? Luister dan nu de podcast of bekijk de video:
‘Slaap er nog maar een nachtje over‘. Hoe vaak heb jij dat al gehoord, wanneer je nog niet zeker was over een te nemen beslissing? Zou je na een nachtje slapen dan écht tot betere oplossingen komen? Zeker. Het is niets nieuws dat slaap je alerter maakt en minder afhankelijk van emoties, waardoor je realistischer na kunt denken. Maakt slaap je dan ook creatiever? Ja! Tijdens je dromen.
Overdag zorgt een deel van je hersenen (de prefrontale cortex) ervoor dat héél veel impulsen onderdrukt worden. Informatie die niet relevant lijkt te zijn wordt zo gefilterd. Dat is maar goed ook. Zou je namelijk alle prikkels om je heen registreren dan word je knettergek. Bij kinderen is dit deel van de hersenen nog volop in ontwikkeling en dat maakt ze uiterst creatief. Hun fantasie is eindeloos. En schaamte? Ho maar.
Ook als volwassene ervaar je soms nog steeds deze ongeremde creativiteit. Wanneer? Tijdens het dromen. Dat is namelijk hét moment waar je prefrontale cortex zich even uitschakelt. Alle impulsen en prikkels komen daarom gewoon binnen en dat merk je aan je dromen. Alles is hierin mogelijk en werkelijk niets is te gek. Geen wonder dat veel creatieve en succesvolle ideeën voortvloeien uit dromen. Wat dacht je bijvoorbeeld van de liedjes ‘Yesterday’ van The Beatles en ‘Satisfaction’ van The Rolling Stones?
Maar hoe zit het dan met die powernap voor creativiteit? Tijdens een powernap doorloop je niet alle slaapcycli. Doordat je alleen de eerste slaapfase van wakker naar lichte slaap bereikt (N1-slaapfase), kom je in de zogenoemde hypnagoge toestand. En precies in deze toestand vinden levendige dromen plaats. Word je wakker in deze fase dan kun je je deze dromen ook nog goed herinneren. Zou je verder slapen dan kom je in een diepe slaap. Word je daarna wakker dan ben je de dromen uit de eerste fase allang weer vergeten. Het bewijs voor deze theorie wordt geleverd door een Franse studie.
Diverse Franse slaaponderzoekers wilden graag het verband tussen creativiteit en de eerste slaapfase onderzoeken. Ze deden dat door verschillende mensen een wiskundig raadsel te geven. De deelnemers kregen tussendoor 20 minuten pauze met de vraag of ze in een donkere kamer op een ligstoel een dutje wilde doen. Terwijl ze lagen, hielden ze in één hand een fles vast, zodat deze, zodra ze in slaap vielen, uit de hand viel, Zo kwamen ze niet in een diepere slaapfase en bleven ze in de hypnagoge toestand. Wat bleek? 83% van de deelnemers die alleen de eerste slaapfase bereikt had wist het raadsel op te lossen. Van de deelnemers die wakker waren gebleven lukten het 31% en die in een diepe slaapfase kwamen slechts 14%. Leuk om te weten: de Amerikaanse uitvinder Thomas Edison en kunstenaar Salvador Dalí maakten gebruik van precies dezelfde techniek om tot nieuwe creatieve inzichten te komen.
En, wanneer ga jij het uitproberen?