15 november 2016 (Laatst gewijzigd 29 augustus 2024)
Leestijd: 3 minuten
We brengen ongeveer een derde van ons leven slapend door. Maar niet alle slaap uit de slaapcyclus is hetzelfde. De diepe slaap is een bijzondere fase waarin lichaam en geest hard aan het werk zijn, zelfs terwijl we rusten. Een soort mini-vakantie voor je lijf en hersenen. We vertellen je hier hoe dat in zijn werk gaat.
De diepe slaap is de derde slaapfase uit de slaapcyclus. Na de lichte slaapfase komt de diepe slaapfase. In de diepe slaap is je lichaam in diepe staat van ontspanning. Dit is de slaapfase waarin je het meest uitrust en nauwelijks wakker wordt van omgevingsgeluiden. Je ademhaling is in de diepe slaap rustig en je hartslag is gedaald. Je lichaam heeft optimaal de tijd en energie om te herstellen door de productie van groeihormonen. Herinneringen worden in je hersenen verwerkt en beschadigde weefsels krijgen aandacht om te herstellen. Hoe ouder je wordt, hoe minder lang de diepe slaap duurt.
Net als het totale aantal uur slaapbehoeften per persoon verschilt, is dit ook zo met het aantal diepe slaap dat je nodig hebt per nacht. Gemiddeld genomen heeft een volwassen persoon 1,5 tot 2 uur diepe slaap per nacht nodig. Deze uren zijn verdeeld over de meerdere slaapcycli die je per nacht doorloopt. Ook verschilt het per leeftijd. Ouderen ervaren vaker een minder uitgeslapen gevoel omdat bij hen de diepe slaap steeds korter duurt.
Een opvatting over diepe slaap is dat je door te veel of te weinig diepe slaap vermoeid wakker wordt. Een slaaptekort kan dit zeker veroorzaken. Maar te veel diepe slaap bestaat niet. Je lichaam reguleert dit zelf en wanneer je voldoende diepe slaapt wordt je automatisch wakker. Wel kan je diepe slaap verstoord raken door bijvoorbeeld de wekker of harde geluiden. Wanneer je te weinig diepe slaap krijgt merk je dit bijvoorbeeld aan vermoeidheid overdag, concentratieproblemen en een verminderde weerstand.
Lees ook: Verbeter je slaap met slaapmeditatie
Wetenschappers ontdekten in 2017 dat niet alleen de hoeveelheid uren maar vooral de kwaliteit van onze slaap ertoe doet. Het schijnt dat je hersenen in de fase van diepe slaap bepaalde golven uitzenden. Precies die hersengolven zorgen ervoor dat de cellen in je lichaam zich herstellen. Wat nu als we op bepaalde momenten in iemands slaap geluiden laten horen die op precies dezelfde golflengte zitten als die hersengolven? De hersengolven kun je enigszins vergelijken met een vorm van meditatie, waarvan al eerder bekend was dat je dit ontspant. Uit de metingen kwam naar voren dat met de juiste geluiden de persoon in kwestie dieper slaapt. De hersenen reageren op deze geluiden door meer herstelprocessen te laten plaatsvinden. De bewuste persoon heeft de volgende dag een beter geheugen, ook fijn.